Zobaczyć dzisiaj w świetle Tradycji i Prawa

Rozważania do czytań mszalnych
Święto Ofiarowania Pańskiego, rok C

Aby zrozumieć to, co jest opisane w dzisiejszej Ewangelii musimy zajrzeć do Starego Testamentu, najpierw do Księgi Kapłańskiej rozdział 12, wersy 1-8, następnie Księgi Wyjścia, rozdział 13, wersy 2 i 12, oraz Księgi Liczb rozdział 18, wersy 15-16. W swoim tekście św. Łukasz chce najpierw pokazać, że Józef i Maryja są wiernymi Żydami. Opisując ceremonie oczyszczenia matki nowonarodzonego dziecka oraz ofiarowanie pierworodnego syna Bogu i jego odkupienia przez ofiarę rodziców, autor Ewangelii pokazuje ich jako ludzi wiernych tradycji i Prawu Mojżeszowemu. Ta ich wierność staje się znakiem dla innych, że wypełnienia się ich nadzieja na przyjście Mesjasza.

Grupę ludzi przepełnionych nadzieją w dzisiejszej Ewangelii reprezentują Symeon i Anna. Za ich przykładem autor pokazuje, że wierność tradycji i Prawu Bożemu pozwali wszystkim ludziom rozpoznać w Jezusie długo oczekiwanego Mesjasza, który przybywa nie tylko, aby wyzwolić Naród Wybrany, ale także wyzwolić wszystkie inne narody. 

Wierny tradycji religijnej

Zgodnie z tradycją i Prawem Mojżeszowym kobieta po porodzie była nieczysta i musiała być trzymana z dala od miejsc używanych przez innych ludzi. Po urodzeniu dziecka płci męskiej kobieta była uważana za nieczystą przez siedem dni. Ósmego dnia, aby dokonać rytuału obrzezania chłopca, w uroczystej procesji wynoszono go z miejsca odosobnienia, w którym przebywał wraz ze swoją matką. Matka jednak musiała pozostać w odizolowaniu przez kolejne trzydzieści trzy dni. Po upływie tego okresu kobieta zostawała ceremonialnie oczyszczona. W przypadku dziecka płci żeńskiej okres nieczystości był dwa razy dłuższy (Kpł 12,1-8).

W swoim tekście św. Łukasz dba o to, by wykazać, że postaciami, które łączą czas „przed Mesjaszem” z „czasem Mesjasza”, byli ludzie wierni tradycjom religijnym Izraela, których bardzo pilnie przestrzegali. Zachariasz i Elżbieta są opisani jako sprawiedliwi przed Bogiem i wierni Bożym przykazaniom (Łk 1,6). Zachariasz jest wiernym kapłanem i to podczas wypełniania obowiązków kapłańskich anioł zapowiada narodziny Jana Chrzciciela (Łk 1, 5-25). Tak samo Symeon jest człowiekiem prawym i pobożnym, który wyczekuje przyjścia Mesjasza (Łk 2, 25). Podobnie i Anna, stara prorokini, która jest wierna postom i modlitwie w świątyni (Łk 2, 36-37). Tak samo Maryja i Józef wiernie przestrzegają tego, czego wymaga od nich Prawo, aby matka dziecka została oczyszczona (Kpł 12, 1-8) oraz aby pierworodny syn został przedstawiony Panu i odkupiony przez przypisaną przez Prawo Mojżeszowe ofiarę (Wj 13,2.12; Nb 18,15-16). Żyjąc w pełni i wiernie swoją tradycją religijną, przyczynili się do urzeczywistnienia mesjańskich nadziei ludziom „sprawiedliwym”, wyczekującym Mesjasza zgodnie z tradycją i Prawem Mojżeszowym. 

W ten sposób swoim nieżydowskim czytelnikom Łukasz chce ukazać ciągłość wiary chrześcijan z ich religijnym żydowskim pochodzeniem. Józef i Maryja dzielili wiarę swojego ludu. To właśnie ta wiara była przygotowana do przyjęcia pełniejszego objawienia Boga w osobie Jezusa. Ich nowe powołanie nie odcięło ich od ich ludu, ale raczej zbliżyło go do niego. 

Jeśli, tak jak Maryja i Józef, jesteśmy naprawdę wierni naszej tradycji religijnej, Bóg wyprowadzi nas poza nią, abyśmy odkrywali Go wciąż na nowe sposoby.

Fot. archiwum Instytutu Katechetycznego LUMKO, RPA

Symeon i Anna: spełnione nadzieje mężczyzn i kobiet

Jest coś bardzo uderzającego w Ewangelii Łukasza. Kiedy przedstawia jakąś historię, której głównym bohaterem jest mężczyzna, to następuje po niej druga historia, której główną postacią jest kobieta. I tak, po zapowiedzi skierowanej do Zachariasza o narodzinach Jana Chrzciciela (Łk 1, 5-25) następuje podobna zapowiedź skierowana do Maryi, matki Jezusa (Łk 1, 26-38). W dzisiejszej Ewangelii to Symeon jest pierwszym, pod kierownictwem Ducha Świętego, aby przyjąć Dzieciątko Jezus i mówić o prorockiej roli Jezusa jako światła dla Izraela i narodów. Następnie Łukasz przedstawia prorokinię Annę. Jej uwielbienie Boga jest jakby kontynuacją tego, co Symeon już powiedział o dziecku. 

Jezus był oczekiwany nie tylko przez świętych mężów Izraela, ale także przez jego święte kobiety. A teraz Duch Święty otwiera serca zarówno mężczyzn, jak i kobiet, aby głosili Jezusa jako Mesjasza i jako światło Izraela i innych narodów. Istnieje wspaniała równowaga między tym, co męskie, a tym, co żeńskie, między rolą mężczyzn i kobiet, w sposobie, w jaki opowiadana jest historia Mesjasza. Łukasz chce pokazać, że orędzie Jezusa jest w równym stopniu aktualne zarówno dla mężczyzn, jak i kobiet wszystkich czasów. 

W niektórych społeczeństwach słowa kobiety nie są traktowane poważnie. Sposób, w jaki Łukasz opowiada swoją historię, rzuca wyzwanie temu - mówiąc delikatnie - niedocenianiu głosu kobiet, szczególnie w Kościele. Wiedza o Mesjaszu nie jest zarezerwowana dla wybranej grupy, ale jest dostępna dla wszystkich, którzy szukają Boga szczerym sercem, zarówno mężczyzn, jak i kobiet. Każdy, bez względu na płeć czy pozycję społeczną, może być prowadzony przez Ducha Świętego, aby rzucić nam we wspólnocie chrześcijańskiej wyzwanie, aby wyrwać się z naszej łatwej, wygodnej przeciętności, aby powitać Mesjasza i pozwolić Mu wnieść nowe światło w nasze życie.

 Józef Mazur SVD